Tańcząc w ciemnościach

Witam,
Czytając w młodości twórczość Pilcha natknąłem na zdanie, którego nie przytoczę teraz w oryginalnym brzmieniu, ale sugerował w nim Pan Jerzy, że w życiu młodego mężczyzny pewne są tylko dwie rzeczy: pisanie wierszy i masturbacja (z serca spadł mi wtedy wielki kamień wyrzutów sumienia za długie godziny spędzone w internetach w poszukiwaniu natchnienia do szybkiego haiku). Z punktu widzenia czasu dodałbym do tej listy jeszcze niekończące i niebywale nużące dla wszystkich innych dyskusje na temat KOMERCHY, jej definicji, wpływu na zespoły, których się nie lubi i oraz odporności na nią ulubionego zespołu. Jak picie przed lekcjami, nieudolne próby zwracania na siebie uwagi płci przeciwnej i kolejne części American Pie, wspomnienie tych dyskusji wywołuje zażenowanie i pytania dlaczego?

Mało zespołów, które odniosły sukces grając muzykę odbiegającą od radiowej sieczki potrafiło oprzeć się wpływom managerów, wytwórni, czy też wewnętrznemu parciu na szkło i nie nagrać album czy też piosenki do radia. Bowie dorzucił Starmana do albumu, żeby się sprzedawał, Slash dał się namówić na Sweet Child O’Mine, Yes napędzili sprzedaż słabego albumu przyjaznym stacjom radiowym Owner of the Lonely Heart, a Jagger przychodził na próby napruty napompowany rytmem disco, który chciał kopiować, żeby być na czasie.

Jednym z ciekawszych przykładów ulegnięcia delikatnemu urokowi masowości jest przypadek Born in the U.S.A. Bruce’a Springsteena. Kto widziała 7 wieków rocka wie, że The Boss dosyć długo opierał się przed koncertami na stadionach, uciekając raczej w kierunku klubów. Wraz z Born in the U.S.A. wskoczył na główkę w image niegrzecznego mechanika z New Jersey, świetnie wypromowany tylko rok wcześniej przez Billiego Joela. W odstawkę, przynajmniej częściowo musiały pójść też utwory opiewające moralne i społeczne bankructwo American Dream, a w ich miejsce pojawić się utwory o cóż … miłości … chyba.

Springsteen sam zdawał sobie sprawę, że znajduje się na rozdrożu. Zmiana w muzyce, zmiana w publiczności, dla której grał i zmiana wizerunku (musiał biegać na siłownię, żeby lepiej wypełniać obcisłe jeansy i białe koszulki) znalazła swój wyraz w piosence Dancing in the Dark. Z jednej strony gitarę zastąpiły syntezatory, pojawiły się teksty typu I need a love reaction//come on now baby gimme just one look i młodziutka Courtney Cox grająca fankę w klipie, a z drugiej zaś jest refren, w którym przyznaje, że piosenka ma napędzać album, a on jest tylko gitarą do wynajęcia, która znalazła się na nieznanym sobie terenie i po prostu tańczy w ciemności.

You can’t start a fire
you can’t start a fire without a spark
This gun’s for hire
even if we’re just dancing in the dark

Dawniej powiedziałbym, że Springsteen się sprzedał. Teraz już wierszy nie piszę i mogę zejść ze swojego piedestału i cieszyć się muzyką.

Bruce Springsteen – Dancing in the Dark

Kawałek do radia

Każdy mniej lub bardziej szanujący się muzyk prędzej czy później stanie przed wyborem, czy schlebiać niskim gustom gawiedzi, czy też każdym dźwiękiem rzucać wyzwania swoim słuchaczom. Wiadomo, że to drugie natychmiastowych doczesnych korzyści nie da, szczególnie gdy poszliśmy tak daleko w progresji, że nawet najwytrwalsi koneserzy gatunku nie wiedzą co tu się wyrabia. To pierwsze natomiast nieuchronnie sprawia, że w ustach eksfanów pojawia się słowo komercha, czyli za miejski.pl, uniwersalna obelga wobec nielubianego wykonawcy muzycznego.

Ale nie nam decydować, czy kawałek napisany z myślą o falach radiowych jest lepszy niż ten napisany pod wpływem niebagatelnych uroków dupy Maryny. Co więcej, niezależnie od tego jak bardzo byśmy się tego wypierali, nasz mózg jest tak zbudowany, żeby zmuszać nas do lubienia chwytliwych melodyjek.

Ze znanych przypadków radiowych piosenek pisanych na wyraźne życzenie wydawcy możemy wspomnieć mniej obciachowego Starman, czy też bardziej obciachowe Dancing in the Dark, które niewytłumaczalnie rozpoczęło, zamiast zakończyć, karierę Monici Courtney Cox.

Dzisiejszy oldskul został napisany do radia. Dzisiejszy oldskul miał sprzedać płytę z największymi przebojami, która była oznaką początku końca, końca popularności i początku odcinania od niej kuponów. Ale co zrobić, jak mózg zapala mi się jak choinka, za każdym razem gdy go słyszę.

The Cars – Tonight She Comes